Zayıf akım sistemleri, düşük gerilime sahip insanlara zarar vermeyen seviyede akım taşıyan elektrik  altyapısıdır. Zayıf akım sistemlerinin kapsamına giren ve tüm bunlar için Ayvaz Elektrik'ten destek alabileceğiniz sistemler sırasıyla; güvenlik kamera sistemleri, yangın algılama sistemleri, CO algılama, hırsız algılama, geçiş kontrol sistemleri (kartlı geçiş, turnike, parmak okuma, yüz tanıma, bariyer sistemleri), acil anons, telefon santrali, interkom, merkezi TV sistemleri, akıllı ev teknolojileri ve data/network altyapı sistemleridir. Bu sistemin kabloları çoğunlukla bina içinde yer almakta olup genellikle 12V seviyesinde çalışırlar. Zayıf akım teknolojilerin, rezidans, hastane, üniversite, endüstriyel, AVM, kamu binaları ve spor tesisleri gibi toplu yaşamların gerçekleştiği yapılarda kullanımı yönetmelik ve standartlar dahilinde çok önemlidir. Binaların güvenli yaşantısı ve enerji verimliliği için zayıf akım sistemlerinin doğru planlanması ve uygulanması geremektedir.

Sistemlerin projelendirmeleri, yerel ve global standartlar çerçevesinde ürün yerleştirmeleri, buna uygun proje çizimi ve sahadaki mühendislik süpervizyonu kaliteli bir uygulama açısından kritiktir. Seçimi yapılacak ve doğru karar verilmesi gereken ürünlerden biri de, sistem ekipmanlarını bağlayan kablo tesisatının ve kabloların doğru planlanmasıdır. Bu kapsamda önemli bir kaç systemin bazı kablolarını Netwell mühendislerinden alarak sizinle paylaşıyoruz. Kullanılan metraj ve bağlanacak ürünler başta olmak üzere aşağıda belirtilen durumlar haricinde de bir çok kablo türü ve kablo tesisat senaryosu bulunmaktadır. Zayıf akım sistem kablolarından sadece en sık kullanılanlarından bir kısmını aşağıda görebilirsiniz.

Zayıf Akım Kablo Seçim Kriterleri Nelerdir?

Zayıf akım kablolarının kullanım ortamına ve şartına göre bağlı olarak sistem bazlı tercih edilmesi gereken önemli bir süreçtir. Kablolar elektrik tesisatının sağlıklı şekilde uzun ömürlü işlevsel kalabilmesi için önemli bir etmendir. Zayıf akım kablo çeşitleri,

• iç ve dış tesisata göre,
• bulunulan ortamın hava sıcaklık ortalamasına göre,
• konut veya endüstri kullanımına göre,
• yüksek akım olan bir bölgede olmasına,
• yangına ve aleve dayanıklılığı,
• yangın durumunda alev veya duman yaymasına,
• ortamda olabilecek kemirgenlere karşı,
• kablonun üstüne gelebilecek yük kapasitesine,

zayıf akım kablosunun bulunduğu yerdeki kimyasal, nem veya yağ gibi unsurlara maruz kalma durumuna göre zayıf akım kablo seçim kriterleri belirlenmektedir.Tüm zayıf kablolarının enerji beslemelerinin UPS ‘den yapılması önemlidir. Bağlanacak olan UPS güç hesabı, proje uygulaması mühendisi tarafından tüm system merkezlerinin normal ve alarm durumunda tükettikleri enerjiye göre yapılmalıdır.

Zayıf Akım Kablo Çeşitleri

Kontrol Kabloları

PVC kontrol kabloları ve halojensiz (halojen: metallerle birleşerek tuz meydana getiren flor, klor gibi elementlere verilen genel isimdir) kontrol kabloları olarak bulunur. Binalardaki kontrol sistemlerinin sinyal aktarımı için kullanılmaktadır. Kablo kesiti 300/500 V ile ve 0,14 mm² ila 2,50 mm² aralığındadır. İletişim sistemleri, makineler, elektronik devrelerde tercih edilmektedir. Yangın meydana gelmesi durumunda, yanıcılığı düşük olduğu için kendi kendine söner ve duman kalıntısı azdır. Önemli olarak da, yangın durumunda zehirli veya aşındırıcı gaz salınımını yapmaz.

Yangına Dayanıklı Kablolar

Elektronik sistemlerin bulunduğu her yerde kablo vardır. Dolayısıyla, insan yoğunluğunun çok olduğu yerlerde tercih edilecek olan zayıf akım kablolarının, ekstra özellikleri olma durumundadır. Yangına dayanıklı kablo sayesinde yanıcı ve zehirleyici (HCl, CO) gaz bırakmayarak yangının artışını engeller. İnsanların güvenliği için yangına dayanıklı kablolar tercih edilmelidir. Bu kablolar daha özel malzemelerden üretildiği için standart kablolara göre yangına dayanıklı kablolarına fiyatları biraz daha pahalı olabilir. Yangına dayanıklı kablolarda en çok kullanılan malzemeler PVC, Polietilen (PE), Halojensiz (HFFR-LSOH) ‘dir. Halogen Free kablo olarak da geçen halojenden arındırılmış anlamına gelen özellik, ale iletmeme ve yangına dayanıklılık açısından önemlidir. Halojensiz kablolar klor, brom, iyot ve flor gibi elementleri içermediği için duman yoğunlukları düşüktür. Yangına dayanıklı kablolarına can ve mal güvenliği için maliyetlerine karşın sağladıkları avantajlar önemlidir.

Koaksiyel Kablolar

Koaksiyel kabloların ilk kullanımı 1930’lu yıllara kadar gitmektedir. Veri iletiminde geniş bir kullanım alanları vardır. Bunun sebebi ise, yüksek kapasitans değerine sahip oldukları için yüksek frekanslardaki analog sinyalleri yüsek verimlilikle taşımaktadırlar. Koaksiyel (Coaxiel) kablolar oluşan bölümlerine göre farklı tiplere ayrılmaktadır. Koaksiyel kablonun iç iletkenine göre, dış iletkene göre, plastik dış kaplamasına göre bir çok sınıfa ayrılmaktadır.

Ekranlama özellikleri açısından da birkaç çeşitten oluşmaktadır. Kabloda ekranlama, kablo içindeki sinyalin dışarıdan gelen sinyalin kalitesine etkileyen dışsal faktörler diyebileceğimiz elektriksel gürültüden korunmasını sağlayan kalkandır. Çift ekranlı koaksiyel kablolarda, elektromanyetik gürültü minimumdadır.

Bileşik ve CCTV Kabloları

CCTV sistemlerinde aynı anda ses, görüntü, alarm gibi farklı veriler gönderildiği için birden fazla kablonun birleşiminde oluşmaktadır. 2+1 CCTV kabloları ses ve güç iletirken, 4+1 CCTV kabloları aynı anda ses sinyalleri de iletilmektedir. Görüntüyle beraber ses kaydı alan veya dış kontaklara mikrofon bağlanan kameralarda bu kamer kablosunun kullanılması gerekmektedir. CCTV sisteminde teknolojinin analog veya IP olmasına göre kameralarda, switchlerde, serverlarda kullanılan kablolar değişebilir. Switchden kameraya giden kablolarda CAT 6 Kablo LSZH 24 AWG olarak kullanılabilir.

BUS Kabloları

Bina otomasyon sistemlerinde yer alan sıkça kullanılan BUS kabloları yüksek hızda veri iletimi sağlamaktadır. BMS sisteminde kontrolörler, sensörler, aktüatörler gibi farklı otomasyon ürünleri arasındaki bağlantıyı tek hat şeklinde sağlamaktadır. Uygun maliyetli ve kolay kurulum ile sanayideki her türlü proses kontrol taleplerine karşılık vermektedir. ISO 11898 ve IEC 61158 standartlarına göre belirli standartlara sahiptir.

Yangın Alarm Kabloları

Yangın Algılama Sistemi dahilinde, dedektör, panel, flaşör, güç kaynağı, modül gibi bir çok loop elementi bulunur. Tüm bu elemanlar ve bulundukları metrajlara göre farklı kablo tipleri veya kalınlıkları gerekebilir. Ana olarak yangın algılama sistemi loop hattı kablosu ise  2x2x0.8 mm² J-H(St)H FE-180 PH90 ya da 1x2x0.8 mm² J-H(St)H FE-180 PH90 kullanılabilir. Karbonmonoksit algılama sisteminde ise panel besleme kablosu olarak  3x1,5 mm²  NHXMH LSZH  ve saha elemanlarını dolaşan loop kablosu olarak 2x2x1.5 mm²  LIHCH LSZH kullanılabilir.

Enerji ve Tesisat Kabloları

Enerji ve tesisat kabloları, bina genel tesisatlarında ve yerel kablo şebekelerinde kullanılmaktadır. 0,6 kV’dan  1kV’a (tesisat kabloları, alçak gerilim, orta gerilim ve yüksek gerilim kabloları) çalışma aralığı olan enerji kabloları kullanım yerlerine göre üreticisinden farklı üretilmesi talep edilebilir:

• İletken Tipi,
• Gerilim Değeri,
• Tesis Tipi,
• Yalıtkan Tipi,
• İşletme Şartları,
• Kullanım Amacı.

Enstrümantasyon Kabloları

Enstrümantasyon kabloları, endüstriyel tesislerde, kimyasal yerleşkelerde, enerji üretim tesislerinde proses kontrol ve data süreçlerinde kullanımak üzere tercih edilmektedir. Ölçüm ve kontrol süreçlerin hem analog hem de dijital sinyal iletimi sağlamaktadır.

Ses ve Görüntü Kabloları

Ses altyapı sisteminin bulunduğu yerlerde otel, konferans salonları, kültür merkezleri, hastaneler, iş merkezleri, yayıncılık sektörü, stadyumu gibi çok geniş uygulama alanı bulunmaktadır. Zayıf akım kabloları olarak acil anons sisteminde, uygulama loop veya zon olarak planlamış olabilir. Hoparlörlerin bağlantısını sağlayan bu kablo tipi ise 2x1.5 mm²    LIHCH Fe-180 PH 90 . Kartlı geçiş sisteminde, kart okuyucular (reader), manyetik ve elektrikli kilit gibi bir çok farklı saha elemanı bulunmaktadır. Merkezden veya ana kartların (IC) toplanma noktalarından uzaklıklarına göre farklı kablo tipleri gerekebilir.  Kart okuyucu (reader) kablosu 4x0.75mm2 LIHCH LSZH olarak kullanılabilir.

Gemi Yat Kabloları

Gemi yat kabloları, gemi elektrik panolarında kullanılan hafif ve uluslararası sertifikalara sahiptir. Denizcilik uygulamalarına özel yüksek standartlara sahiptir.

Zayıf akım sistemlerinde marka seçimi kadar önemli olan altyapı konusunda yetkin firma ve mühendislerin görevlendirilmesi projelerin uzun ömürlü ve optimum verimlilikte olması açısından önemlidir. Zayıf akım kablolarında yukarıda özet bilgi niteliğinde olduğu için detaylı bilgiler için Ayvaz Elektrik yetkilisine ulaşmayı unutmayın.

75 Okunma